Het varen over de Zaan

Maritieme tentoonstelling in het Zaans museum

In het eerste kwartaal van 2008 was er in het Zaans museum een tentoonstelling ingericht die de belangrijkste ontwikkelingen van de scheepsbouw en scheepvaart in de Zaanstreek belichtte.
De tentoonstelling bestond uit een route langs de maritieme objecten in de vaste opstelling van het museum en een unieke tentoonstelling op de bovenste verdieping in het museum. In de route langs de maritieme objecten kwam de periode van 17e tot de 19e eeuw aan bod. Een periode waarin vele schepen werden gebouwd op de talloze werven langs de Zaan. Een periode ook waarin de scheepvaart op de Zaan zich ontwikkelde van een voornamelijk lokale zaak tot een nationale en zelfs internationale aangelegenheid. De route was thematisch opgezet waarin o.a. de navolgende onderwerpen werden behandeld:

Op de unieke tentoonstelling op de bovenste verdieping werd aandacht besteed aan de maritieme ontwikkelingen in de Zaanstreek in de periode na de opening van het Noordzeekanaal. Deze opening wordt meestal gezien als een belangrijk markeringspunt in de maritieme ontwikkeling van de Zaanstreek. Houten schepen werden steeds meer vervangen door ijzeren schepen, windkracht werd vervangen door stoom en later door verbrandingsmotoren. En Zaandam kreeg een eigen zeehaven. Deze tentoonstelling was ingedeeld in de navolgende thema’s:

Op deze tentoonstelling waren o.a. een aantal bestektekeningen voor de aanleg van de Zaandamse haven te zien. Deze tekeningen zijn normaal een onderdeel van het Zaalberg archief het Gemeente Archief Zaanstad. Verder waren er veel schilderijen, tekeningen en etsen van bekende en minder bekende Zaanse kunstenaars. Bovendien bevatte de tentoonstelling een mooie verzameling scheepsmodellen uit zowel particuliere verzamelingen als uit het depot van het Zaans Museum.

De blikvanger van de tentoonstelling was een replica van een 17de eeuwse “Hollandsche boot”.
De boot is gebouwd op werf “De Liefde” welke deel uitmaakt van het industrieel erfgoedpark “De Hoop” in Uitgeest. Onder toezicht van maritiem archeoloog Gerald de Weerdt laat scheepstimmerman Bert van Baar en een aantal vrijwilligers en stagiaires een stukje verleden herleven. In zijn toelichting gaf Gerald de Weerdt de historische waarde aan van deze replica. “Kleinere werkboten zijn door de eeuwen heen onmisbare vervoersmiddelen geweest, vooral in de periode dat de grotere zeegaande schepen meestal in havens voor anker bleven liggen. De enige manier om aan land te komen was met deze bootjes, die zowel geroeid als gezeild konden worden. Zeeschepen gingen niet op reis zonder een of meer van dit soort boten. Vaak op sleeptouw maar anders aan dek of in het ruim. Het is een klein bootje maar niet minder interessant dan de grote replica's”.
De werkboot in de entree van het museum was een bruikleen van de Partenrederij Vereenigde Compagnie Yemont.

Deze tentoonstelling was de afsluiting van het project “De maritieme geschiedenis van de Zaanstreek”.

Tentoonstelling
Tentoonstelling
Tentoonstelling
ss Rijn in de Zaandamse haven
Fred Boom - Olieverf
Tentoonstelling
Hollandsche Boot ‘Beverwijck’
Vereniging ‘Vereenigde Compagnie Yemont’