Met Stoom - Nummer 18 - december 1994
De eerste dozen zijn binnengebracht. Produktverpakkingen, bedrijfs- en familiefoto's, documenten, reclamemateriaal; allemaal van de firma C. Keg uit Zaandam.
Het bedrijf Keg werd opgericht in 1832 als handelsonderneming in koloniale waren. Er ontstond een eigen koffiebranderij en een verpakkingsafdeling voor koffie en thee. Maar ook andere verpakte levensmiddelen en bijvoorbeeld petroleum werden door Keg verhandeld. De fabrieksruimten en pakhuizen stonden aan de Hogendijk in Zaandam. Vlak daarbij, op de Dam, was de winkel 'Het Wapen van Friesland', waar met grote letters 'FIRMA C. KEG' op het dak stond. Een groot gebrandschilderd raam uit het kantoor van het bedrijf zal binnenkort overgebracht worden naar een depotruimte voor museale voorwerpen.
Door A. van Diepen
Een eerste schenking voor het Zaans museum, waarmee een begin gemaakt is met een actief verzamelbeleid. Want dat er verzameld moet worden is zeker, met name op het gebied van de industriële geschiedenis, het gebied waarop MBTZ opereert.
Er is lang gedacht en gesproken over een nieuw Zaans museum en langzamerhand raakte ook het gemeentebestuur ervan overtuigd dat een Zaans Museum geen overbodige luxe is. Daar ligt zowel een inhoudelijke als een praktische reden aan ten grondslag. Inhoudelijk is het volstrekt duidelijk dat de geschiedenis van de Zaanstreek onvoldoende tot uiting komt in de huidige museumstructuur. De Zaanstreek kent een grote verscheidenheid aan musea, ieder met een afgebakend onderwerp, zoals molens, Czaar Peter, bakkerij, wooncultuur. Dat de geschiedenis van de Zaanstreek echter meer is dan de optelsom van deze deelonderwerpen en het waard is om in een professionele museale entourage in beeld gebracht te worden, heeft onlangs de serie Ach Lieve Tijd nog bewezen.
Een meer museumtechnische benadering gaat uit van de functies van een museum. Om te kunnen voldoen aan museale functies zoals het behoud en uitbreiding van de collectie, het voeren van een verantwoord educatief beleid, het doen van of stimuleren van wetenschappelijk onderzoek en het houden van tijdelijke tentoonstellingen, is een grootschaliger museumstructuur binnen de Zaanstreek een vereiste.
Het Zaans Museum wordt een cultuurhistorisch museum, waarin de geschiedenis van de Zaanstreek centraal staat met accent op het wonen en werken temidden van wind en water. Kern van de geschiedenis is de nauwe band tussen wonen en werken in de streek. Wonen en werken gebeurt door mensen in dit geval door Zaankanters en zij staan centraal in het museumverhaal. De Zaankanter woont en woonde tussen de bedrijvigheid, die voor een groot deel gebaseerd was op het gebruik van de energiekrachten water en wind.
Een kernonderdeel van het nieuwe museum is de industriële geschiedenis. Juist de gevarieerde en grootschalige industriële ontwikkeling vanaf de 17e eeuw kenmerkt de Zaanstreek en het is dus verantwoord om daar een sterk accent op te leggen. Ook al omdat binnen het Nederlandse museumbestel de industriële geschiedenis in z'n totaliteit onderbelicht is. Een Zaans Museum kan met de geschiedenis van de Zaanstreek tevens kennis overdragen van de geschiedenis van de industriële ontwikkeling in Nederland, met o.a. landelijk bekende bedrijven als Verkade, Albert Heijn, Forbo en Bruynzeel.
Wat de beschikbare museale collecties betreft, vormt juist dit onderwerp een hiaat en is collectievorming noodzakelijk. Een werkgroep 'Museale Inrichting' werkt op dit moment aan een definitief museumconcept en de ontwikkeling van een collectiebeleid maakt daar deel van uit. In afwachting van een definitief beleid is het verzamelen in praktijk al begonnen met de 'collectie Keg'. Daarmee is een goede start gemaakt, maar het is slechts een begin.
U begint vermoedelijk te begrijpen waar ik heen wil. Alleen al zo'n schenking van de firma Keg, waarmee dit artikel begon, heeft heel wat voeten in de aarde. Tussen het eerste contact met de eigenaar van de collectie en de definitieve overdracht zitten een heleboel verschillende werkzaamheden. Werkzaamheden waar we uw hulp hard bij nodig hebben. Hulp bij de speurtocht naar voorwerpen die het hiaat van de industriële geschiedenis kunnen opvullen, hulp bij de registratie en documentatie van de voorwerpen, hulp hij het transport en de opslag ervan, hulp hij het interviewen van ex-werknemers etc.
Indien u belangstelling heeft voor (een van de) genoemde werkzaamheden of over informatie beschikt met betrekking tot mogelijke museale voorwerpen (machines, onderdelen, reclamemateriaal, foto’s, documenten etc.) kunt u zich in verbinding stellen met de museumcoördinator, Alice van Diepen.