De gemeente Wormerland is terecht trots op haar activiteiten m.b.t. het bewaren van het cultureel erfgoed en roemt daarbij en passant het Historisch Genootschap. Dat blijkt o.a. ook uit onderstaand bericht op haar website:

Op zaterdag 12 september 2009 organiseerde de Culturele Commissie van Wormerland en het Historisch Genootschap Wormer een bijzondere en waardevolle monumentenronde met als thema ‘Op de Kaart’. De route liep van het Raadhuis in Jisp via Wormer en Oostknollendam tot ’t Heerenhuis in Spijkerboor en via Wijdewormer weer terug. De tocht kon naar wens overal worden gestart.
‘Op de kaart’ betekende in dit geval aandacht voor monumenten die op de een of andere manier ooit op de kaart zijn gezet. Het zijn vaak markante gebouwen die een (stedenbouwkundige) ankerfunctie hebben of op een andere manier op een bijzondere of bepalende plek gelegen zijn. Deze gebouwen worden vaak als iconen van een stad of dorp beschouwd.
Inmiddels staan in Wormerland 33 rijksmonumenten, 7 provinciale monumenten en 22 gemeentelijke monumenten op de monumentenlijst.

Het gemeentelijk monument ‘r.k. parochiekerk van de H. Maria Magdalena’ aan de Dorpsstraat in Wormer werd dit jaar door het Historisch Genootschap extra in het zonnetje gezet. De kerk bestond dit jaar 140 jaar. Veel monumenten waren open voor het publiek, in enkele daarvan was iets bijzonders georganiseerd. In de r.k. kerk werd door het Historisch Genootschap een tentoonstelling georganiseerd over de monumenten in Wormer. Om toch aan te sluiten bij het landelijke thema Op de kaart van de ‘Open Monumentendag’ hing er op de tentoonstelling een luchtfoto van het dorp Wormer waarop de 16 monumenten in de dorpskern waren aangegeven.
De waardering voor het vele werk van het Genootschap werd die dag zichtbaar; het 500ste lid liet zich tijdens de tentoonstelling inschrijven.

Bij de tentoonstelling was een zeer uitgebreide catalogus verkrijgbaar waarin bijzonder veel aanvullend beeldmateriaal over de getoonde monumenten werd verstrekt. Zo staat er bij de interieur foto van de r.k. kerk ook een overzicht van de pastoors die vanaf 1865 in de parochie hebben gestaan, de meeste met een foto. Verder staan er foto's in van kerkelijke plechtigheden rondom de kerk, een trouwplechtigheid in de kerk en een foto van de organist Piet Michlenbrink.
Van de meeste monumenten zijn zowel oude foto's uit het archief als nieuwe foto's van de huidige situatie opgenomen.

Zeer opmerkelijk is de beschrijving van Rijksmonument nr. 522174 uit 1911 in deze catalogus. Het betreft ‘Kantoor Kieviet’ aan de Aanlegstraat 1. Kantoor Kievit was tot enkele jaren geleden onderdeel van het pellerijcomplex ‘Mercurius’ dat werd gebouwd door de Gebroeders Laan. Het kantoor van de pakhuischef bevond zich tussen de pakhuizen Donau en Silo. Volgens de monumentenbeschrijving was de Kievit van algemeen belang wegens architectuur- en cultuurhistorische waarde als historisch-functioneel onderdeel van het pellerijcomplex Mercurius. Tevens heeft (had) het pand grote ensemblewaarde vanwege de historisch-functionele en ruimtelijke samenhang met de naburige industriebebouwing langs de Zaan.

Op 31 juli 1911 ondertekenen burgemeester D. Kooiman en wethouder P. Keet namens B&W van Wormer de vergunning tot het oprichten van gebouw aan de firma Gebr. Laan te Wormerveer. Het betreft het bouwen van een aanbouwtje aan de pakhuizen Silo en Donau bij de gerstpellerij ‘Mercurius’

Bij dit dossier behoren een aantal tekeningen waarop het betreffende ‘aanbouwtje’ is aangegeven. Bovendien zijn er detailtekeningen van de vorm en de constructie van het bouwwerk.

	Plan voor een aanbouw aan de pakhuizen ‘Silo’ en ‘Donau’ v/d Heeren Gebrs. Laan alhier. De voorgevel van het kantoor staat hier rechts onderaan op de tekening.
	Een detail van de grote constructie tekening waarin is bijschreven: “Aanbouw in dienst van de pakhuischef” . Aan de onderzijde van deze tekening is de voorgevel van het ‘Kantoor Kievit’ te herkennen. Rechtsboven achter het kantoor staat de aantekening ‘Donau’ en in het midden ‘Doorgang’. Het gebouw links is pakhuis ‘Silo’
	Heel interessant hierbij is ook de tekening die behoort bij de bouwaanvraag uit 1905: “Situatie van de Stoom Gerstpellerij ‘Mercurius’ v/d Heeren Gebrs. Laan”. in de bijbehorende bouwaanvraag schrijven de aanvragers: Wormerveer, 14 febr. 1905 Aan de Gemeenteraad van Wormer Edelachtbare Heeren, Ondergetekende door aankoop eigenaar geworden van de molen ‘De Spatter’ en het daar achter gelegen land, verzoeken Uwe toestemming tot het bouwen van een pakhuis en lostoren en het verplaatsen van de bestaande losserij aan de Zaan voor de bovengenoemde lostoren, geheel volgens bijgevoegd plan. U verzoekende hiervoor goedgunstig te willen beschikken zijn zij gaarne bereid eventueel mondeling het plan toe te lichten.

Op deze tekening is duidelijk de situatie ter plekke te zien. De afgeschuinde hoek aan pakhuis Donau is o.a. te verklaren uit de loop van de weg langs molen ‘De Spatter’. Ook is de ruimte tussen pakhuis Donau en het nieuw te bouwen pakhuis Silo is duidelijk te zien.

	In het boek ‘Mercurius Hersteld - Geschiedenis, restauratie en hergebruik van een provinciaal monument’, in 1997 uitgegeven door de Provincie Noord-Holland, staat in het hoofdstuk ‘De ontwikkeling van Pellerij Mercurius in 9 stadia’ op blz. 28 een overzicht van de tijdstippen waarop de diverse gebouwen zijn gebouwd. Uit de renvooi blijkt dat nr. 16 ‘Silo+lostoren’ in 1905 zijn gebouwd door Gebr. Gorter. Uit het onderzoek dat ten grondslag lag aan dit hoofdstuk bleek o.a. dat de verbinding tussen pakhuis Donau en het nieuwe pakhuis Silo ook in 1905 is gebouwd. Dit is verder ook weergegeven in de tekening in het genoemde boek en waarvan hier een reproduktie is afgebeeld.
	De bovenstaande constatering wordt verder onderbouwd door deze bouwtekening van pakhuis Silo uit 1905. De verbinding tussen het nieuwe pakhuis Silo en het reeds bestaande pakhuis Donau staat hierop ingetekend. Dit ‘bouwvolume’ tussen beide pakhuizen wordt nu in het boek ‘Monumentaal Wormerland’ aangemerkt als het Rijksmonument: “Pal naast pakhuis Silo verrees in 1911 in dezelfde bouwtrant het kantoor De Kievit van de pakhuischef”. Uit deze tekening blijkt dus overduidelijk dat die verbinding tussen beide pakhuizen reeds in 1905 werd gebouwd.
	Op deze tekening van de gevelwand van Gortpellerij Mercurius staan wel de pakhuizen Silo en Donau en de verbinding tussen beide pakhuizen. Op de plaats waar later het ‘Kantoor Kievit’ gebouwd zou worden staat hier nog een opslagtank getekend. Deze tekening is in het Gemeente Archief Zaanstad gedateerd op 1910. Dus één jaar voor de bouw van ‘Kantoor Kievit’.
	Deze foto is in het Gemeente Archief Zaanstad gedateerd tussen 1910 en 1920 en vertoont grote gelijkenis met de hierboven getoonde tekening. Duidelijk te zien is echter dat al wel de verbinding tussen de pakhuizen Silo en Donau aanwezig is maar dat Kantoor Kievit nog niet gebouwd is. De datering zal dus niet later dan 1911 kunnen zijn.
	Op deze foto is ‘Kantoor Kievit’ duidelijk te zien. Deze foto is in het Gemeente Archief Zaanstad gedateerd op 1920.
	Op deze foto is ‘Kantoor Kievit’ niet meer aanwezig. Deze foto is gemaakt n.a.v. het boek ‘Van wind naar stoom - Een eeuw industriecultuur in de Zaanstreek’, in 2008 uitgegeven door Uitgeverij Zaans Erfgoed.

In 'Met Stoom Nr. 31' van september 1998 beschreef de restauratie architect Jan Bes zijn werkzaamheden m.b.t. de restauratie van het gehele Lassie complex. In Restauratie Lassie-monumenten aan de Veerdijk heeft hij het over de restauratie van 5 (vijf) monumenten. In 'Monumentaal Wormerland' worden op die lokatie 6 (zes) rijksmonumenten beschreven.

Er was nog iets opmerkelijks in de beschrijving van de Rijksmonumenten op het Mercurius-complex, het adres was veranderd.

	In ‘MEDEDELINGEN 18 NOVEMBER 2009’ van de gemeente Wormerland stond deze naamswijziging reeds aangekondigd: “ Het college heeft op 3 november 2009 besloten de Aanlegstraat te Wormer te wijzigen in Lassiestraat. De Lassie-onderneming heeft dit verzoek tot straatnaamwijziging ingediend. Het college heeft dit verzoek ingewilligd omdat de naam Lassiestraat het belang van deze onderneming en de directe omgeving op symbolische wijze bekrachtigt. De Lassiefabriek is het enige bedrijf aan de Aanlegstraat (nu Lassiestraat). De naamsverandering heeft voor andere individuen of bedrijven geen administratieve consequenties Bezwaarschrift: Belanghebbenden kunnen op grond van de Algemene wet bestuursrecht tot zes weken na de dag van bekendmaking tegen dit (straatnamen)besluit bezwaar maken door het indienen van een gemotiveerd bezwaarschrift aan B&W. ”
	Het Noordhollands Dagblad kon dan ook op 27 januari 2010 melden: Aanlegstraat definitief Lassiestraat De Aanlegstraat heet definitief Lassiestraat. Er mag nog bezwaar tegen zijn, daar tilt burgemeester Peter Tange niet zwaar aan. “Maar ik heb wel waardering voor de historische clubs. Dat ze alles uitzoeken.” Tange onthulde gisteren met Lassie-directeur Christiaan Hintzen met enige festiviteit een straatnaambordje 'Lassiestraat'. De burgemeester kwam daarbij terug op zijn eerdere uitspraak dat de naam Aanlegstraat 'geen achtergrond' heeft. Ook de directeur van Lassie is zich van geen kwaad bewust. Hij denkt dat pakhuis De Aanleg 'van zichzelf zo sterk zal zijn, dat de naam in leven blijft'. “Lassie staat nu ook letterlijk op de kaart”, zei directeur Hintzen.
	Gelukkig hebben de collega's van WebRegio.nl de festiviteiten rondom de naamsverandering voor eeuwig vastgelegd.

Ook hierbij hoort natuurlijk een nadere uitleg.

De gemeente Wormer (nu Wormerland) heeft, net als andere Zaanse gemeenten, een rijke traditie met het vernoemen van straten en pleinen naar historische figuren en plaatsen. Molens en houten pakhuizen waren een favoriet onderwerp, het is dus niet verwonderlijk dat de gemeenteraad ooit besloten heeft om ook het houten pakhuis ‘Aanleg’ te vernoemen via de ‘Aanlegstraat’.

In zijn eerste reactie op het collegebesluit merkte burgemeester Tange op dat er geen enkele relatie was tussen de historie van de gemeente Wormerland en de ‘Aanlegstraat’. Tijdens de festiviteiten op 26 januari 2010 gaf hij echter zijn fout ruiterlijk toe, hij dacht bij ‘Aanlegstraat’ meer aan een kade dan aan een pakhuis.

De badinerende opmerking van directeur Hintzen maakt deze pijnlijke affaire er niet draaglijker op.

Door Jan Blokker (voorzitter van het Historisch Genootschap Wormer) werd, daartoe uitgenodigd door de mededelingen van de gemeente Wormerland op 18 november 2009, een bezwaarschrift ingediend tegen de, naar zijn oordeel dreigende geschiedvervalsing die zou kunnen ontstaan als op onjuiste gronden straatnamen in de gemeente Wormer te pas en te onpas gewijzigd kunnen worden. Tot een werkelijke behandeling van dit bezwaar is het echter nooit gekomen.

In een schriftelijke reactie op het ingediende bezwaar vat de gemeente de bezwaren van de heer Blokker alsvolgt samen:

• De ‘Aanlegstraat’ is de enige herinnering aan het pakhuis ‘Aanleg’ en gesteld kan worden dat ‘Lassie’ geen enkele benadrukking behoeft omdat het van grote afstand zichtbaar is.
• De onderbouwing van dit besluit berust op het feit dat Lassie in het verleden zorgvuldig zou zijn omgegaan met zijn cultureel erfgoed. Dit is aantoonbaar onjuist. Lassie heeft in het verleden een rijksmonument zonder sloopvergunning gesloopt. Lassie heeft meegewerkt aan het verdonkeremanen van deze feiten door het in 2007 laten plaatsen van een informatiebord met onjuiste informatie.

Opmerking: De heer Blokker doelt hierbij op het ten onrechte gesloopte rijksmonument ‘Kievit’

Verder maakt de heer Blokker melding van een aantal procedure fouten rondom deze besluitvorming en suggereert hij een belangenverstrengeling tussen gemeente Wormerland en de Lassie directie.

Het antwoord van de gemeente Wormerland zoals verwoord in het hierboven genoemde schrijven is echter ontluisterend. De ‘Commissie Bezwaarschriften’ verklaart, op puur juridische gronden,

De commissie motiveert haar besluit o.a. met een verwijzing naar jurisprudentie van de Afdeling Rechtspraak van de Raad van State, waaruit o.a. blijkt dat de beslissingen tot wijziging van straatnamen niet kunnen leiden tot wijziging van rechten of plichten van de bewoners van de straat en om die reden niet kunnen worden beschouwd als op enig rechtsgevolg gerichte beslissingen. De commissie is van oordeel dat de beslissing tot wijziging van de straatnaam ‘Aanlegstraat’ in ‘Lassiestraat’ niet is gericht op enig werkend beoogd rechtsgevolg waartegen de mogelijkheid van bezwaar openstaat.
Een reeds vastgestelde hoorzitting werd hiermede afgezegd.

In begeleidend schrijven bij de uitspraak van de commissie bestrijdt de gemeente ook het argument van de heer Blokker m.b.t. het amoveren van kantoorpand ‘Kievit’:
“Ons is niet gebleken dat Lassie niet zorgvuldig is omgegaan met hun cultureel erfgoed.”

Deze brief is ondertekend door burgemeester P.C. Tange.

De conclusie van een nadere bestudering van de feiten zoals hierboven beschreven kan alleen maar zijn dat de gemeente Wormerland wat al te ruimhartig naar de historie van het complex ‘Pellerij Mercurius’ kijkt. De huidige eigenaren van het complex hebben zich van hun beste kant getoond door de gebouwen op een prachtige wijze te restaureren. Ze zijn daarbij wat al te enthousiast te werk gegaan en hebben het ‘Kantoor Kievit’ ten onrechte gesloopt. Het zou het bedrijf passen alsnog een sloopvergunning voor het Rijksmonument aan te vragen zodat de historische verslaglegging op een correcte wijze kan worden afgewikkeld.

De gemeente Wormerland weet inmiddels dat ze, door haar zo geprezen Historisch Genootschap, nauwlettend gevolgd zullen worden als het gaat over de geschiedschrijving van de gemeente. Een fraai uitgegeven boekwerk is nog niet altijd de garantie voor een juiste voorstelling van zaken. Ook als blijkt dat de gemeente Wormerland spreekt over Lassiestraat 1, terwijl door de gemeenteraad van Wormer de straat ooit is vernoemd naar een houten pakhuis dat een paar honderd meter verder langs de Zaan stond: Aanlegstraat 1. Enthousiasme voor een belangrijke werkgever in de gemeente mag niet ontaarden in geschiedvervalsing.

Het is een gemiste kans van de gemeente Wormerland dat ze niet in discussie is willen treden met leden van het Historisch Genootschap om in ieder geval de genoemde bezwaren op een waardige manier van commentaar te voorzien.