De Vereniging tot Behoud van Monumenten van Bedrijf en Techniek Zaanstreek werd op 18 februari 1981 opgericht als een reactie op de afbraak van zovele karakteristieke fabriekspanden aan de oevers van de Zaan met als onvergelijkbaar dieptepunt de desastreuze aantasting van Nederlands fraaiste fabriekswand - de unieke Zaanwand te Wormer - door de sloop van de panden De Unie en De Hoop in 1978.
De Vereniging komt voort uit een Werkgroep, die in 1979 op initiatief van drs. J. Kingma en ondergetekende werd opgericht. Uiteraard bestond van meet af aan sterk de behoefte aan documentatiemateriaal. Door een gelukkig toeval stuitte drs. J. Kingma, op een van zijn speurtochten naar literatuur en afbeeldingen, op het bestaan van het gedenkboek "De Zaansche Handel en Nijverheid".
Dit boek verscheen in 1911 bij de firma Emrik en Binger te Haarlem, ter gelegenheid van de opening van de nieuwe Zaandamse haven in juli van dat jaar. Het geeft in de vorm van een momentopname een overzicht van de grote fabrieksgebouwen van het laatste kwart van de vorige eeuw en van het begin van deze eeuw, zoals die in 1911 in de Zaanstreek te vinden waren.
De fraaie en zeer duidelijke foto's vormen een bron van informatie voor hen die zich interesseren voor monumenten van bedrijf en techniek, maar niet alleen voor hen. Pogingen via het archief van de Kamer van Koophandel gegevens te achterhalen over de totstandkoming van de Zaansche Handel en Nijverheid leverden weinig op. Dat het boek mede tot doel had de Zaanstreek als modern industriegebied te promoten, ligt voor de hand. Zeker wanneer we lezen, dat 'dit gedenkboek, bewerkt onder leiding der Kamer van Koophandel, is uitgegeven met subsidie van de gemeente Zaandam en van de navolgende firma's'. Uiteraard volgt dan de lijst van firma's wier fabrieken in het werk zijn afgebeeld.
Drs. G. Wolleswinkel te Woubrugge was bereid zijn exemplaar van het gedenkboek aan de Vereniging uit te lenen, waarvoor onze dank. Uitgeverij Van Kampen is erin geslaagd een herdruk tot stand te brengen met behoud van het karakter dat het orgineel kenmerkt. Ik spreek graag de hoop uit dat met de herdruk van "De Zaansche Handel en Nijverheid" de basis is gelegd voor een reeks publicaties gewijd aan het behoud van monumenten van bedrijf en techniek in de Zaanstreek.
| Uitvoering/Formaat: | Hardcover, 33 x 26 cm |
| Litho's: | Techno Foto Van Setten bv, Bussum |
| ISBN: | 90-6091-231-4 |
| Uitgave: | Deze fotografische herdruk is uitgegeven door P.N. van Kampen & Zn. te Bussum |
| in samenwerking met vereniging tot Behoud van Monumenten van Bedrijf en Techniek Zaanstreek |