PUERTO AVILÉS

aviles

De oorspronkelijke haven van Avilés met het havenspoor.
Foto: Port Authority - Puerto de Avilés

De haven van Avilés is een typische industriehaven die bovendien een bijzonder eenzijdige groep gebruikers heeft. Het zijn voornamelijk verwerkers van delfstoffen die, in nauwe relatie met de mijnindustrie in het achterland, hier hun productie-eenheden hebben gevestigd. Naarmate de mijnen in Asturias verder uitgeput raakten moesten ook de grondstoffen van ver worden aangevoerd. Nu liggen de kades vol met aangevoerd erts voor de staal-, zink- en aluminiumindustrie. Ook de halffabricaten, zoals de blokken zink en aluminium, en de eindproducten, zoals rollen plaatstaal (z.g. coils, bestemd voor de auto industrie) en staven profielijzer, liggen op de kade op verscheping te wachten.

De afgelopen eeuwen was Avilés, met wisselend succes, een belangrijke haven voor de grotere steden, zoals Oviedo, in het achterland Austurias. Vaak ook werd de competitie met Gijón weer verloren omdat de haven verzandde. Aan het begin van de negentiende eeuw leek het gedaan met de haven van Avilés. De autoriteiten hadden zich gevestigd in Gijón, de stad die inmiddels de beste verbindingen met het achterland had. De grotere schepen weken ook steeds vaker uit naar grotere havens zoals Santander.

De enorme emigratie vanuit het oude Europa naar de nieuwe wereld betekende de redding van Avilés als havenstad. Tegenwoordig komt er geen passagiersschip de haven meer in maar reizigers werden in de negentiende eeuw opeens belangrijk voor de stad. En de passagiersschepen namen op hun retourreis weer allerlei goederen mee terug uit de nieuwe wereld. Er bestond dus weer behoefte de haven een nieuwe kans te geven.
Ook de komst van Real Compañía de Minas in Arnao, het eerste industriële project in Asturias, opgezet met Belgisch kapitaal, betekende nieuwe kansen voor de haven. De Compañía begon met het verschepen via de kades van ‘San Juan de Nieva’. Bij de toename van het verschepen van kolen werden de havenactiviteiten steeds verder stroomopwaarts verlegd. Maar met het afnemen van het belang van de staalindustrie zijn de havenactiviteiten weer terug bij waar het een eeuw geleden allemaal begon. Op de rechteroever is stroomopwaarts nog een haven voor Arcelor Mittal, maar de linkeroever is wandel promenade geworden. En de enige scheepjes die daar nu nog aanleggen zijn de plezierjachtjes van de plaatselijke bevolking. Want een echte grote ‘Marina’ is de haven (nog) niet geworden.

Zoals al eerder opgemerkt is de haven erg eenzijdig ontwikkeld. Geen passagiersschepen, geen Ro/Ro schepen en bijna geen containers op de kades. Bergen erts, kolen en cokes bepalen het beeld. Na de herstructurering van de staalindustrie in Spanje moet Avilés zich beraden op zijn toekomst. Veelal wordt er gewezen naar Bilbao. Deze havenstad heeft zich ook ontwikkeld tot centrum voor dienstverlening en is het een niet onbelangrijk toeristisch centrum geworden. Maar daar loopt de rivier dwars door de stad en kon een cultuurtempel zoals het Museo Guggenheim zich vestigen op een fraaie locatie. In Avilés is de wandelpromenade van de stad geïsoleerd door een drukke spoorweg en een nog drukkere verkeersweg. Het is een winderige, open vlakte waar de rokende schoorstenen van de nog in productie zijnde cokesfabriek nooit ver weg zijn.
Maar voor industrieel archeologen is de haven, met zoveel restanten van een rijk industrieel verleden, een hoogtepunt.

aviles aviles

Links de fraaie wandelpromenade (Avenida del Conde Guadalhorce) langs de oevers van de Ría de Avilés. Met het kunstwerk drukt het stadje zijn band met het industriële verleden uit. Hier lagen eens de schepen hun lading (steenkool) in te nemen.
Rechts vertelt het verhaal van Puerto de Avilés. Luxe motorjachten worden afgewisseld met kleine vissersbootjes en varend industrieel erfgoed. Op de achtergrond een hoekje van de eigen kades van Arcelor Mittal. En aan de rechterkant het ‘Centro Cultural Internacional Oscar Niemeyer’ in aanbouw.

aviles

El Centro Cultural Internacional Oscar Niemeyer: “Een centrum van kennis en artistieke creatie dat zal bijdragen aan de economische heropleving van het stedelijk gebied en aan het proces van industriële transformatie in het estuarium van Avilés.”. Aldus de website van het centro.
Het is natuurlijk even afwachten of dit project, gesteund door de Spaanse overheid en het bestuur van Asturias, dezelfde uitstraling gaat krijgen als die het Museo Guggenheim heeft gekregen. Tenslotte was dat ook een boegbeeld van de herinrichting van een vroegere industriehaven.
De Braziliaanse architect Oscar Niemeyer was o.a. de ontwerper van de stad Brasilia. Hij ontvingen in 1989 de Asturias-prijs voor Kunsten. Met de bouw van dit centrum wordt de herkomst en de relatie van de architect met Asturias benadrukt.

aviles aviles

Het is te hopen dat er niet te lang gewacht wordt met de restauratie van deze pakhuizen (‘Almacenes de Balsera’) uit omstreeks 1910. De uit baksteen opgetrokken gebouwen staan direct aan de fraaie wandelpromenade langs de oevers van de Ría de Avilés.
De gebouwen zijn eigendom van een familie die, volgens de berichten in de plaatselijke pers, worden gedwarsboomd door de lokale overheid in het verwezenlijken van hun plannen. Businesscentrum, hotel, showroom, alles werd tot nu toe afgewezen. De achterkant van het kleine complex staat direct aan de spoorlijn.

Ondernemingen die de haven groot hebben gemaakt

Een aantal grote ondernemingen werd opgericht in een zeer dynamische periode in de geschiedenis van de industrialisatie van Asturias in het algemeen en van Avilés in het bijzonder. In de jaren vijftig van de vorige eeuw werden een groot aantal, verwante fabrieken gebouwd. Toen nog gebaseerd op de aanwezigheid van de grondstoffen in het achterland. Nu moeten ook deze stoffen worden aangevoerd vanuit mijnen in de gehele wereld.

Empresa Nacional Siderúrgica Sociedad Anónima

aviles

Gedurende een groot aantal jaren lag hier het zwaartepunt van de haven van Avilés; de hoogovens en staalfabrieken van Empresa Nacional Siderúrgica Sociedad Anónima (ENSIDESA). Inmiddels is dit terrein bijna geheel ontruimt en de bodem gesaneerd. Alleen de rokende schoorstenen van de cokesfabriek staan er nog. Ik heb de herstructurering van het complex beschreven in AVILÉS - Empresa Nacional Siderúrgica Sociedad Anónima. De kades zijn er nog en worden o.a. gebruikt voor het laden van rollen staal uit de walserijen van Arcelor Mittal, de huidige eigenaar van de hoogovens en staalfabrieken in de regio.
Foto overgenomen van Kalipedia

aviles aviles

De twee gebouwen op de foto links hebben de ‘sloopwoede’ (voorlopig) overleefd. Ze zijn goed te herkennen op de luchtfoto van het ENSIDESA (Arcelor Mittal) complex, uiterst links op de kade.
De rook op de rechter foto doet vermoeden dat er niet veel veranderd is sinds het einde van de vorige eeuw. De schijn bedriegt echter, de rook is de stoom van het afblussen van de cokes bij de cokesfabriek. Het ertspark op de oevers van de Ría de Avilés is vervangen door een havenkade met rollen en staven gewalst staal. Op de voorgrond is de ‘jachthaven’ van Avilés zich aan het ontwikkelen.

Asturiana de Zinc

asturiana de zinc

In San Juan de Nieva, direct nabij de haven van Avilés, staat de grote elektrolytische zink fabriek ‘Asturiana de Zinc’. Zink neemt de derde plaats in (na aluminium en koper) als het gaat over de toepassing van non-ferro metalen. Zink is zeer goed bruikbaar om ijzer tegen roest te beschermen. Dat gaat via een elektrolytische proces dat heet galvaniseren. Het is dan ook niet toevallig dat Arcelor Mittal een galvanisatie lijn heeft gebouwd in de regio.

De bouw van deze fabriek begon in 1958 en werd binnen 2 jaar opgeleverd. In februari 1960 werd het bedrijf opgestart, het eerste zink werd geproduceerd op 5 maart 1960. Dit was ook een historisch feit voor de Spaanse metallurgische industrie, het eerste zink geproduceerd volgens het elektrolytisch procedé.

Oorspronkelijk verwerkte de fabriek 15.000 ton zink per jaar. De capaciteit van de fabriek is stapsgewijze uitgebreid. De laatste uitbreiding van € 168 miljoen vergrootte de capaciteit in één keer met 120.000 ton tot 460.000 ton zink per jaar. Deze laatste uitbreiding maakte de fabriek in San Juan de Nieva de grootste zink fabriek en Asturiana de Zinc de grootste zink producent in de wereld. Opmerkelijk is verder dat er gebruik werd gemaakt van de eigen technologie van Asturiana voor zowel het proces als de voor de techniek.
De nieuwe fabrieksuitbreiding kwam beschikbaar in 2001. De bestaande fabrieksinstallatie is inmiddels ook geheel gemoderniseerd.

Alcoa Inespal S.A.

aviles alcoa aviles alcoa
aviles alcoa

Ook direct aan de haven, met een eigen kade, ligt de aluminium smelterij van Alcoa. Bij deze fabriek, die is opgestart in 1958, is in 2008 is een modernisering van $ 55 M afgerond. Er werken nu gemiddeld bijna 500 medewerkers bij dit bedrijf. Het bedrijf produceert jaarlijks ongeveer 150.000 ton aluminium. Het hoofdkantoor van Alcoa staat in Pittsburgh, Pennsylvania. Het bedrijf heeft vestigingen in 44 landen.
Het bedrijf is goed voor gemiddeld 5% van de goederen overslag in de haven.
Luchtfoto overgenomen van Google Maps

Statistieken

grafiek haven

Deze grafiek toont de verschuiving van het aandeel dat de diverse onderdelen van de haven hadden in het totaal van de goederen overslag.

  • Muelles San Juan beslaat voornamelijk de linker oever van de Ría de Avilés met o.a. Muelles de Raíces en de nieuwere Muelles de San Juan de Nieva. Hier bevinden zich ook de visserijhaven en de aanlegsteigers voor de pleziervaart.
  • Muelles de Arcelor zijn de vroegere kades van het Arcelor complex en bestaan nu o.a. uit Muelle Sur en Muelle Este Arcelor-Mittal en de rechteroever van de rivier.
  • Muelles de Alcoa Inespal is het eigen terminal van de aluminium smelter Alcoa.

Uit deze grafiek blijkt o.a. hoe groot de gevolgen waren van de herstructurering bij Arcelor Mittal. Bovendien heeft men fors geïnvesteerd in nieuwe havenfaciliteiten om niet langer van één gebruiker afhankelijk te zijn. Het aandeel van de aluminium smelter Alcoa is niet veranderd.

aviles

Opmerkelijk is het grote aantal schepen onder Nederlandse vlag in de haven van Avilés: in 2007 waren dat er 136 (ruim 15% van het totaal) terwijl er slechts 59 Spaanse schepen binnenliepen.

Bron voor beide overzichten: Memoria Anual 2007 - Puerto de Avilés

Buques en el Puerto

Orient Star - Sierra Leone

De website van ‘The International Labour Organization (ILO) - Database on reported incidents of abandonment of seafarers’ heeft een opmerking over dit schip:

  • Port of abandonment: Aviles, Spain
  • Abandonment date: 20 November 2007

Circumstances: The ship is in a substandard condition, there is a list of 20° since 17th November and PSC are treating it as an emergency situation. The crew have not been paid for the month of October and the company has ceased to supply provisions. The Red Cross of Aviles is providing food on board.
Comments and Observations: International Maritime Organisation (2 January 2008)
The following information was received from Spain, via the IMO: "Last Friday, December 7th, 2007, at 0700, the Philippine crew, consisting of 13 people, landed directly to a bus that took them to the airport, to fly to the Philippines. According to the ITF, the owner was the one who paid the bills and payroll including arrears as early as November".
The ITF has agreed that the case is resolved. ”

Tijdens mijn bezoek aan Avilés in februari 2009 lag het schip nog in de haven.

aviles

Avilés y los barcos chatarra

(Avilés en sloopschepen)

De Spaanse kranten zijn furieus over dit ‘zoveelste’ incident. De bevrachter van dit schip is volledig verantwoordelijk voor de situatie waarin de stad Avilés terecht is gekomen. De stad kampt zelf met arbeidsonrust door de herstructureringen in de staalindustrie. Iedereen die de achtergrond van dit schip kent zou onmiddellijk aan de bel trekken.
Het 36 jaar oude schip werd in september 2007 als ‘Bakka’ geboekt voor een lading vloeispaat (Calciumfluoride). Vloeispaat wordt als vloeimiddel (flux) gebruikt in de productie van staal. Het schip is in Duitsland gebouwd.
De lading werd ondergebracht bij een reder uit Syrië, maar de eigenaar verbleef op de Marshalleilanden, het schip was geregistreerd in Freetown met de vlag van Sierra Leone. Maar de journalist van dit artikel heeft tenminste 6 andere namen achterhaald met even zoveel vlaggen op de achtersteven. Bovendien zijn er de afgelopen jaren diverse incidenten geweest waarbij dit schip in diverse Europese havens (tijdelijk) aan de ketting werd gelegd. Onbegrijpelijk dus dat de bevrachter met dit schip in zee is gegaan, aldus Madiedo Jose Antonio, voormalig directeur-generaal van de Koopvaardij en ‘presidente de la Asociación Española de Marina Civil’ in NOTICIAS Avilés

Muelles de Raíces

aviles aviles

De ‘APISARA NAREE’ uit Bankok (18.596 DWT) lost een lading steenkool op de linker oever bij de ‘Muelles de Raíces’.

aviles aviles

Ook de ‘GULL ARROW’ (38.787 DWT), met als thuishaven Nassau, lost een lading steenkool bij de ‘Muelles de Raíces’.

Ruim 80% van de goederenoverslag in de haven gaat via de ‘Muelles de Raíces’.

Sleepboten

aviles aviles

De ‘CLARA G’ (links) en de ‘JOAQUIM RUIRA’ uit Barcelona zijn de (haven)sleepboten van dienst. Ze liggen afgemeerd aan de kop van de ‘Muelles de San Juan de Nieva’, direct bij de nauwe ingang van de haven. De recent, door Astilleros Zamacona de Pasajes, opgeleverde CLARA G ligt pas sinds oktober 2008 afgemeerd in de Ría de Avilés. De komst van deze moderne sleepboot is onderdeel van de modernisering van de haven van Avilés. Ook de vaargeul werd opnieuw op diepte gebracht. De sleepboot was juis op tijd gearriveerd, al op de volgende dag moest de sleepboot assisteren bij het binnenbrengen van de ‘FU TONG’ uit Hong Kong (71.330 DWT). Het schip met een lengte van 225 meter en een diepgang van 12 meter was een van de grootste schepen die ooit de haven binnenliepen. Het bracht een lading zinkerts van 58.000 ton voor ‘Asturiana de Zinc’, uit de haven van Red Dog, uit de mijnen van de berg Delong in Alaska. Deze haven is alleen gedurende de zomer ijsvrij. Dit was het laatste transport in 2008.
Met de komst van beide schepen werd de gemoderniseerde haven onofficieel geopend.

fu tong fu tong

Links de ‘Fu Tong’ op weg naar Amsterdam op zaterdag 19 augustus 2006. Foto overgenomen van Amsterdamsehaven web-log.
Rechts de Clara B heeft vastgemaakt aan de Fu Tong op 14 oktober 2008 bij het binnenlopen in de haven van Avilés. De foto is overgenomen van Lavagoneta web-log.

fu tong fu tong
fu tong fu tong

In de plaatselijke pers (NOTICIAS Avilés) en in het web-log van de Havenautoriteit van Avilés (Avilespuertodemar) werd veel aandacht besteed aan het binnenlopen van dit schip. De commentaren zijn enthousiast; de haven is nu, onafhankelijk van het tij, bereikbaar voor schepen tot 85.000 ton. Ook de Clara G mag er zijn: “Dat deze ‘Ferrari’ onder de sleepboten in Avilés opereert is geen toeval, de haven van Avilés is booming en heeft een ongelooflijke toekomst”.

Modernisering

aviles
aviles aviles aviles

Voor het uitdiepen van de haven werd gebruik gemaakt van een speciale cutterzuiger; Draga D’Artagnan. Op de weblog ‘Lavagoneta’ is een zeer uitgebreide reportage van deze baggerwerkzaamheden te vinden. Kennelijk werd door meerdere mensen begrepen dat de haven van Avilés belangrijker zou kunnen worden dan de haven van het nabij gelegen Gijón. Het lijkt op de discussie tussen 010 en 020 in Nederland. Maar dan veel kleiner.

aviles aviles

De ingang van de haven is niet breed. En als de Russische bemanning al 5 maanden wacht op hun gage en er is ook nog een motorstoring dan kan averij niet uitblijven. Op 21 februari 2006 liep de Grenland, geregistreerd in de Dominikaanse Republiek op de pier. De ‘International Transport Workers’ Federation' heeft de bemanning opgevangen en een onderzoek ingesteld. De 36 jaar oude coaster van 2250 ton was op weg van Gijón naar Avilés. Het schip is ter plaatse gesloopt.

aviles aviles

In de noord-oost hoek van de haven ligt, in een landelijke omgeving, de kleine scheepswerf ‘Astilleros Ría de Avilés S.L.’ Met z'n twee hellingen (126 meter en 90 meter) heeft de nieuwbouw- en reparatiewerf een ambitieuze agenda; sleepboten, vissersschepen en multipurpose vaartuigen zijn al opgeleverd.

Text: Cees Kingma - maart 2009
Beeldmateriaal: Archief Cees Kingma
Literatuur:
Valid HTML 4.01 Transitional