Een fietstocht langs het industriële heden en verleden aan de Zaan

In juni 2010 van de Bartelsluis, via de Hemmes, naar de Prins Willem Alexanderbrug

1 / 37
Bartelsluis
De Bartelsuis, de toegang via de Westerveersloot naar het Wormer- en Jisperveld
2 / 37
Bartelsluis
De Bartelsuis, de toegang via de Westerveersloot naar het Wormer- en Jisperveld
3 / 37
Een tanker van Koole Tankrederij
Volharding 4, een tanker van Koole Tankrederij, afgemeerd bij Loders Croklaan
Rechts zeepfabriek de Adelaar
4 / 37
Een tanker van Koole Tankrederij
Volharding 4, een tanker van Koole Tankrederij, afgemeerd bij Loders Croklaan
Rechts op de achtergrond de 'Zaanwand' van Wormer
5 / 37
Loders Croklaan
Loders Croklaan aan de Zaandijkerweg in Wormerveer
6 / 37
Loders Croklaan
Volharding 10, een tanker van Koole Tankrederij, afgemeerd bij Loders Croklaan
7 / 37
Loders Croklaan
De opslagtanks bij Loders Croklaan aan de Zaandijkerweg in Wormerveer
8 / 37
Loders Croklaan
Cacaofabriek 'De Mooriaan' (ADM Cacoa) aan de Veerdijk te Wormer
Links het pakhuis Wormerveer
9 / 37
Zaanse Schans
De Zaanse Schans gezien vanaf de Engewormer
10 / 37
Gemaal ’t Leven in Zaandijk
Gemaal ’t Leven in Zaandijk.
Het complex bestaat uit een machinegebouw, een brandstofloods, een machinistenwoning en een seinmast.
11 / 37
AAK in Zaandijk
AAK (vh AarhusKarlshamn) is gevestigd in Zaandijk en gespecialiseerd in plantaardige oliën en vetten
12 / 37
Zaanse Schans - Bonte Hen
Langs de Kalverringdijk: De Bonte Hen
Zaagt eerst een blok
Slaat daarna olie
En gaat dan op stok
13 / 37
Zaanse Schans - Bonte Hen
De Bonte Hen aan de Kalverringdijk.
Vlak daarvoor de lattenzager wipmolen Het Klaverblad
14 / 37
Zaanse Schans - Het Jonge Schaap
De bovenkruiende houtzaagmolen Het Jonge Schaap aan de Kalverringdijk
Gezien vanaf de stelling van oliemolen De Zoeker
15 / 37
Zaanse Schans - oliemolen De Zoeker
De kantstenen van oliemolen De Zoeker aan de Kalverringdijk
16 / 37
Zaanse Schans - oliemolen De Zoeker
De bonkelaar van oliemolen De Zoeker aan de Kalverringdijk
17 / 37
Zaanse Schans - oliemolen De Zoeker
De bulen van oliemolen De Zoeker aan de Kalverringdijk
18 / 37
Zaanse Schans - verfmolen de Kat
De kantstenen van verfmolen De Kat aan de Kalverringdijk
19 / 37
Zaanse Schans - verfmolen de Kat
De bonkelaar van verfmolen De Kat aan de Kalverringdijk
20 / 37
Zaanse Schans - De (Gekroonde) Poelenburg
Houtzaag-paltrokmolen De (Gekroonde) Poelenburg aan de Kalverringdijk
Gezien vanaf de stelling van verfmolen De Kat
21 / 37
korenmolen De Bleeke Dood (De Dood)
Op de voorgrond korenmolen De Bleeke Dood (De Dood) op de hoek Guisweg/Lagedijk in Zaandijk. Daarachter cacaofabriek 'De Zaan' (ADM Cocoa) Zaandijk.
22 / 37
De nieuwe Julianabrug in Zaandijk
In de zomer van 2009 werd de nieuwe Julianabrug in Zaandijk geopend.
23 / 37
De nieuwe Julianabrug in Zaandijk
Korenmolen De Bleeke Dood (De Dood) gezien vanaf nieuwe Julianabrug
24 / 37
Stellingmolen De Ooievaar aan de Diederik Sonoyweg
Stellingmolen De Ooievaar aan de Diederik Sonoyweg. Links de Duyvis nootjes fabriek en rechts de industrie op de Koger Hem.
25 / 37
Stellingmolen De Ooievaar aan de Diederik Sonoyweg
Stellingmolen De Ooievaar aan de Diederik Sonoyweg.
26 / 37
cacaofabriek 'De Zaan' (ADM Cocoa)
De loswal van cacaofabriek 'De Zaan' (ADM Cocoa) aan de Lagedijk/Hoogstraat in Zaandijk
27 / 37
cacaofabriek 'De Zaan' (ADM Cocoa)
Cacaofabriek 'De Zaan' (ADM Cocoa) aan de Lagedijk/Hoogstraat in Zaandijk, gezien vanaf de Hemmes
28 / 37
Molenaar's Scheepswerf B.V.
Molenaar's Scheepswerf B.V. aan de Diederik Sonoyweg
29 / 37
Molenaar's Scheepswerf B.V.
De jachthaven van Zeilvereeniging De Onderlinge en Molenaar's Scheepswerf B.V. aan de Poel en de Diederik Sonoyweg, gezien vanaf de Hemmes.
30 / 37
Duyvis nootjes fabriek
Duyvis nootjes fabriek, gezien vanaf de Hemmes (Kalf).
31 / 37
Tate & Lyle op de Kogerhem
Tate & Lyle op de Kogerhem gezien vanaf de Hemmes.
32 / 37
Gerkens Cacao
De loswal van Gerkens Cacao aan het Kalf, gezien vanaf de Hemmes. v/h Stuurman Cacao
33 / 37
Duw-Sleepboot Betsie-G
Duw-Sleepboot Betsie-G, afgemeerd bij Gerkens Cacao aan het Kalf
34 / 37
Zaanlandse Olieraffinaderij
Opmerkelijk verkeersbord aan het Kalf
35 / 37
Zaanlandse Olieraffinaderij
Zaanlandse Olieraffinaderij aan het Kalf
Toeleverancier aan de Europese oliën- en vettenindustrie, raffineert speciale oliën en organische lipiden
36 / 37
Gerkens Cacao aan de Oostzijde
Gerkens Cacao aan de Oostzijde in Zaandam
Gerkens Cacao heeft een kleine vloot sleep tankschepen waarmee vloeibare cacaoboter tussen de diverse vestigingen langs de Zaan getranporteerd wordt
37 / 37
Coenbrug
Motorvrachtschip Atrium koerst af op de Coenbrug (A8).
Rechts achter de brug het fabriekscomplex van Tate & Lyle op de Kogerhem.

Langs de oevers van de Zaan wordt de industriële bedrijvigheid afgewisseld met de loomheid van woonwijken. Modern vormgegeven geïndustrialiseerde complexen staan nabij de stoere voorgangers in de Zaanse Schans. Er heerst nog volop bedrijvigheid bij de fabrieken die zo uiterst noodzakelijk zijn in de Nederlandse (en Europese) voedselketen. Maar steeds meer bedrijven hebben aangegeven binnen korte termijn te verhuizen naar nieuwe industrieterreinen. De combinatie van wonen en werken, waarom de Zaanstreek altijd zo bewonderd werd, begint steeds meer te knellen. Stank- en geluidsoverlast worden steeds minder getolereerd. En de aan- en afvoer loopt regelmatig vast: schepen worden groter en vrachtwagens zwaarder.

Een kaartje van de afgelegde fietsroute

Hieronder volgt een kaartje van de fietsroute. Een afstand van ruim 5,5 km, voor een geoefend wandelaar zal dat ook geen probleem zijn.

Kaartje fietstocht

Cees Kingma - Juni 2025