Zomaar een doorsnee dag in de Zaanse maritieme wereld

Een verzameling historische en moderne vrachtvaarders in de Zaanstreek

1 / 43

Tjalk Goede Verwachting aan de Noordervaartdijk langs de Nauernasche Vaart

2 / 43

De mooie zeeg bleef, ook na verbouwing tot woonschip aan de Noordervaartdijk

3 / 43

Een scherp contrast met de woonwijk Willis aan de Noordervaartdijk

4 / 43

Plannen zijn er genoeg voor deze Hasselteraak

5 / 43

Een luxemotor omgebouwd tot woonschip aan de Noordervaartdijk

6 / 43

Een skûtsje in de Nauernasche Vaart aan de Noordervaartdijk

7 / 43

Motorvrachtschip Mitchell, met een lengte van 110 meter, in lossing bij Meelfabriek Meneba aan de Noorddijk

8 / 43

Het is regelmatig een internationale bedoening bij de Meelfabriek Meneba aan de Noorddijk.
Hier wacht de Belgische May Flower op het vrijkomen van de All Weather Terminal.

9 / 43

Motorvrachtschip Leendert-N, met een lengte van 75,5 meter, op de Zaan

10 / 43

Motorvrachtschip Leendert-N passeert de Prins Clausbrug.
Achter de brug Meelfabriek Meneba aan de Noorddijk

11 / 43

Motorvrachtschip Ambulant, met een lengte van 80 meter, afgemeerd aan het Noordeinde.

12 / 43

Motorvrachtschip Sagitta afgemeerd aan het Noordeinde, bij de Nederlands Hervormde Kerk.
De Sagitta is in 1940 gebouwd door gebouwd door Boele's Scheepswerven & Machinefabriek, Bolnes

13 / 43

Motorvrachtschip Gerdie-T afgemeerd aan het Noordeinde.
Op de achtergrond de R.K. parochie Onze Lieve Vrouw Geboorte Kerk aan de Marktstraat.

14 / 43

Een Dortmunder omgebouwd tot Pannekoekschip aan de Zaanweg.

15 / 43

Klipper Risico aan de Veerdijk.

16 / 43

Een spijsolie tankertje omgebouwd tot woonschip aan de Veerdijk.

17 / 43

Een luxemotor omgebouwd tot woonschip aan de Veerdijk.

18 / 43

Duw-Sleepboot Nescio aan de Veerdijk.

19 / 43

De Groninger Boltjalk Alberdina, bouwjaar 1930, is verbouwd tot woonschip en ligt afgemeerd aan de Veerdijk.

20 / 43

Volharding 5, een tanker van Koole Tankrederij, afgemeerd bij de cacaofabriek van Gerkens aan de Veerdijk.

21 / 43

Gerkens cacao beschikt over een kleine vloot van tank-sleepschepen voor het vervoer van vloeibare oliën en vetten tussen de diverse locaties langs de Zaan.
Hier liggen ze afgemeerd bij de locatie aan de Mol (Veerdijk) in Wormer.

22 / 43

HMS Elfin in de thuishaven aan het Zuideinde in Wormerveer

23 / 43

Stoomsleepboot Gabrielle, met thuishaven de Woude,
ligt onder stoom afgemeerd bij de Zaanse Schans.

24 / 43

Bij de Zaanse Schans ligt een elgante bakdekkruiser afgemeerd.

25 / 43

Motorbeunschip Marinus Sr, gebouwd bij Kozielska Stocznia Rzeczna, Kozle - Polen, vaart langs de Zaanse Schans

26 / 43

Volharding 9 en Volharding 10, tankers van Koole Tankrederij, en Flevotrans wachten voor een defecte Julianabrug. De Flevotrans vervoert huisvuilcontainers vanuit Flevoland naar de Huisvuilcentrale Noord-Holland (HVC) op het industrieterrein Boekelermeer (Alkmaar).

27 / 43

Volharding 10, een tanker van Koole Tankrederij, passert de Julianabrug.
Op de bakboordwal de stellingmolen De Ooievaar en de Duyvis nootjes fabriek.

28 / 43

Motorvrachtschip Dorothea, gebouwd bij Van Suijlekom - Raamsdonksveer, passert de Zaanbrug

29 / 43

Motorbeunschip Nijverheid, gebouwd bij Scheepswerf Hoogezand - Bergum, passert Loders Croklaan aan bakboord

30 / 43

Vrachtduwbak Maas, gebouwd bij Stocznia Malbo in Wroclaw, voor de wal bij Tate & Lyle

31 / 43

Tank-sleepschip uit de vloot van Gerkens Cacao voor het vervoer van vloeibare oliën en vetten tussen de diverse locaties langs de Zaan. Hier voor de wal bij Zaanlandse Olieraffinaderij aan het Kalf.

32 / 43

Drie dik voor de wal bij Gerkens Cacao aan het Kalf. De Sagitta, Stier en, aan de binnenkant, duw-sleepschip Henwie, gebouwd in 1929 bij J. Smit in Alblasserdam.

33 / 43

Motorvrachtschip Martinique met aan de bakboordwal de gerenoveerde Gortpellerij Zwaardemaker aan de Oostzijde in Zaandam

34 / 43

Motorvrachtschip Alja, gebouwd bij Chengxi Shipyard, Jiangyin - China,
in de Wilhelminasluis in Zaandam

35 / 43

Volharding 2, een tanker van Koole Tankrederij, afgemeerd bij Loders Croklaan.

36 / 43

Motorbeunschip Crescendo, gebouwd in 1963 bij J. Patje in Warmerhuizen, in het Zaandijker Wijd.

37 / 43

Motorbeunschip Crescendo, gebouwd in 1963 bij J. Patje in Warmerhuizen, op de Zaan.
Links pakhuis Wormerveer, rechts Zeepfabriek de Adelaar.

38 / 43

Motorbeunschip Crescendo, gebouwd in 1963 bij J. Patje in Warmerhuizen, passeert de Zaanbrug.

39 / 43

Motorbeunschip Crescendo, gebouwd in 1963 bij J. Patje in Warmerhuizen,
op weg naar de Zaanbocht.

40 / 43

Volharding 9, een tanker van Koole Tankrederij,
afgemeerd bij Loders Croklaan.

41 / 43

Tank-sleepschip uit de vloot van Gerkens Cacao voor het vervoer van vloeibare oliën en vetten tussen de diverse locaties langs de Zaan.

42 / 43

Motorvrachtschip Lucifer, gebouwd in 1943 bij Meijer - Zaltbommel voor de Westfälische Transport AG in Dortmund, voor de wal bij Kramer Scheepsreparatie & Machinefabriek op de Hemmes.

43 / 43

Vlet Coesant (RWS dir. Zeeland), gebouwd in 1976 bij Damen Shipyards - Hardinxveld-Giessendam, drooggezet bij Bijdam aan de Veerdijk in Wormer.

❮ ❯

Het industrielandschap in de Zaanstreek dankt zijn ontstaan voornamelijk aan de goede bevaarbaarheid van de Zaan en de omliggende sloten en vaarten. De Binnenscheepvaart was de motor van de Zaanse nijverheid. Dat was al zo in het windmolentijdperk. En dat is het nu nog. Maar het veranderd snel.

In april 2000 verscheen het rapport 'Plan van aanpak voor een verbetering van vaarweg de Zaan'. Dit rapport was de verdere invulling van het gelijknamige rapport uit 1997. Het rapport was onderdeel van het 'Meerjarenprogramma Infrastructuur en Transport' en had de status van 'beslisdocument t.b.v. promotie naar de planstudiefase'. Kortom een goed onderbouwd visiedocument. In dit rapport werd op een rij gezet welke problemen zich voordoen bij de bevaarbaarheid van de Zaan. Op het eerste gezicht een verkeers- en vervoerprobleem, bij nader inzien bleek dat ook een economisch en milieuprobleem.
De Zaan is een vaarweg van de CEMT-klasse V. Het leek er in 2000 dat het vervoerd tonnage over de Zaan in de richting van de, voor de status van hoofdvaarweg, benodigde 5 miljoen ton zou gaan.
In 1999 passeerde 4,7 miljoen ton goederen de Wilhelminasluis per binnenvaartschip. Het betrof voornamelijk voedingsproducten (cacao, maïs, plantaardige oliën), aardoliën (kerosine) en bouwmaterialen (zand en grint). Hieronder volgt het kaartje 'Bedrijfslocaties langs de Zaan' uit het rapport waarop de, in 2000 nog aanwezige bedrijfslocaties zijn aangeven.

Inmiddels is de situatie drastisch gewijzigd. Meneba, Brokking en Floris zand en grindhandel hebben hun activiteiten naar elders verplaatst. En het transport van kerosine voor het Maritiem Vliegkamp De Kooy van de Koninklijke Luchtmacht is, door de veranderde missie, komen te vervallen. Loders Croklaan zal in 2026 de produktie overbrengen naar Hoogtij, het nieuwe industrieterrein langs het Noordzeekanaal.

In deze beeldreportage heb ik mijn foto's verwerkt die ik tussen 2006 en 2010 heb gemaakt van alles wat vaart over de Zaan.

Bedrijfslocaties langs de Zaan

Het kaartje uit 'Plan van aanpak voor een verbetering van vaarweg de Zaan'.

Cees Kingma - Juli 2025